- Katılım
- 25 Mar 2021
- Mesajlar
- 2,016
- Puanları
- 36
Osmanlı periyodunda tahta çıkan epeyce sayıda padişahın şehzadelik yaptığı Manisa, Anadolu’daki en eski ve Konya’ya makam çelebisi yetiştirme özelliğiyle kıymetli bir pozisyonda olan Mevlevihaneye de mesken sahipliği yapıyor. Osmanlı devrinde idarenin ve Mevleviliğin bir arada hareket etmesinin en kıymetli niçini olarak ise şehzade ve çelebilerin Manisa’da başlayan dostlukları ve irtibatlarının hayat uzunluğu devam etmesi olarak gösteriyor.
Manisa’yı fetheden ve Türkleşmesini sağlayan Saruhan Bey’in torunu İshak Çelebi tarafınca Saruhanoğulları Beyliğinin başşehri Manisa’nın en eski yerleşim merkezlerinden biri olan Spil dağı eteğinde, Manisa Ulu Camii Külliyesinin bir kesimi olarak 1368 yılında inşa edilen ve 1369 yılında tamamlanan Manisa Mevlevihanesi büyük onarım kusurlarına karşın özgünlüğünü koruyabilen en eski Mevlevi asitanesi olarak dikkat çekiyor. 19. yüzyılın ikinci yarısına kadar kullanılan daha sonra atıl bir vaziyette kalan Mevlevihanede 1961 yılında aralıklarla başlayan onarım çalışmaları 1982 yılında tamamlanarak 1983-1992 yılları içinde Manisa Müzesi İslami Mezar Taşları ve Kitabeler Seksiyonu olarak kullanıldı. Daha Manisa Celal Bayar Üniversitesine devredilen tarihi yapı yapılan onarımın akabinde müze olarak hizmet vermeye başladı. Anadolu’da inşa edilen ikinci Mevlevihane olma özelliğini de taşıyan tarihi yapı fazlaca sayıda ziyaretçisini ağırlamaya devam ediyor. Mevlevihaneyi gezen ziyaretçiler Manisa’nın tarihteki kıymetine bir kere daha tanıklık ediyor.
“MEVLANA’NIN SOYU MANİSA’DA YAŞAMIŞ”
Manisa Celal Bayar Üniversitesi Manisa Yöresi Türk Tarihi ve Külçeşidini Araştırma ve Uygulama Merkezine bağlı olarak faaliyet gösteren Manisa Mevlevihanesinin Müdür Yardımcısı Manisa Celal Bayar Üniversitesi Öğretim nazaranvlisi Arkın Ongan, “Manisa Mevlevihanesi 1368 yılında yapılmış. Neredeyse Hazreti Pir Mevlana’nın vefatından 90 yıl daha sonra yapılmıştır. Anadolu’da yapılan ikinci Mevlevihanedir, birincisi Afyonkarahisar’dadır. Yaptıran kişi Saruhanoğulları Beyefendilerinden İshak Çelebi’dir. Ulu Cami ile birlikte bir külliye olarak burası yapılmıştır. Hazreti Pir’in vefatından epeyce geçmeden ve Mevlevilik Anadolu’da bu kadar yaygın değilken ikincisinin burada yapılmış olması ilgi caziptir. Bunun niçinine baktığımızda İshak Çelebi’nin anne tarafınca Hz. Mevlana’nın soyundan olduğunu görüyoruz. Hz. Mevlana’nın soyundan gelenlerin isimlerinin sonuna Çelebi eklenmesi de kendisinin İshak Çelebi olarak bilinmesi de bunu doğrulamakta. bu türlü ikinci Mevlevihane olarak Manisa yapılmış. Buranın özelliklerinden birisi Mevlevilikte merkez olan Konya’da makam çelebisi dediğimiz baş çelebi olur. Bu baş makam çelebisi Hz. Mevlana’nın soyundan gelmek zorundadır. Olağan vazifelendirilen öteki dedeler vardır lakin Konya’da vazifelendirilecek olan dedenin Hz. Mevlana’nın soyundan olması gerekir. Konya’daki çelebi vefat ettiğinde Manisa’nın çelebisi Konya’ya çelebi olurmuş. Buradan anlıyoruz ki Mevlana’nın soyu Manisa’da yaşıyormuş. Manisa Mevlevihanesinde nazaranv alıyormuş. Makam çelebisi olacağı vakit buradan Konya’ya gidiyormuş. Manisa’da niçin yaşadıklarına baktığımız vakit Manisa’nın Osmanlı devrindeki ehemmiyetine bakıyoruz. Çünkü Padişah olması en beklenen şehzadeler Manisa’ya gönderiliyor. ötürüsıyla padişah olacak şehzade ile makam çelebisi olacak çelebi daha gençliklerinden burada arkadaşlık kuruyorlar ve hiç bir vakit birbirlerinden irtibatı koparmıyorlar. Mevlevilik her vakit yönetim ile idare ile birlikte hareket etmiştir. Bu manada niçinini de biz bu arkadaşlıklara bağlıyoruz” dedi.
MÜZE OLARAK KULLANILIYOR
Mevlevihanenin müze haline geliş sürecinden de bahseden Ongan şunları söylemiş oldu: “1800’lü yılların sonunda burası artık atıl bir hale ve kullanılmaz hale gelmiş. Aşağıda ikinci bir Mevlevihanenin yapılması da buranın atıl bulunmasına sebep olmuş. Adeta cumhuriyetin birinci senelerında bir harabe durumuna gelmiş. daha sonrasında bir onarım görmüş onarımda olağan eksiklikler var hala bu eksiklikleri giderme yolundayız. Aşağıdaki ikinci Mevlevihanenin 2000’li senelerda yapılan bir etraf düzenlemesinde yıkılması sonucunda Manisa’da tek Mevlevihane olarak burası kalmıştır. Manisa Celal Bayar Üniversitesi de burayı bir müze haline getirmiştir. Manisa Mevlevihanesi şu an üniversitenin uhdesinde bulunmaktadır.”
Okullarıyla birlikte Manisa Mevlevihanesini ziyarete gelen Salihli Fatih Ortaokulu 7. sınıf öğrencisi Fadime Gül Köse, “Manisa’nın yinedan görülmeye paha bir kent olduğunu bir daha anlamış olduk seyahatlerimiz yardımıyla. Çeşitli yerleri, dini manadaki yapıtları görmüş olduk. Bence her insanın bu yapıtları görmesi gerekiyor. Gezince insan daha epeyce bilgiye sahip oluyor o yüzden muhakkak gelinmesi gerekiyor.” derken, bir daha tıpkı okulun 7. sınıf öğrencisi Rana Zeybek de şunları söylemiş oldu: “Mevlana hakkında hakikaten epeyce hoş bir yer. Hani derler ya epey okuyan mı epey gezen mi diye hakikaten de epey gezen daha epey bilgi ediniyor. Gezince kendi gözlerimle hayli daha hoş oluyor. Buraya gelmeden bilgim vardı lakin burayı gezince burada anlatılanları duyar duymaz hiç bir bilgimin olmadığını anladım. Burada onların kıssası anlatıldı, kaç gün burada kalındığı, eğitimleri ve odaların isimlerini öğrendim. Çok hoştu.” dedi.
(Sadık Cangel – Lider Aydın – Aykut Yeniçağ/ İHA)
İhlas Haber Ajansı / Yeni
Manisa’yı fetheden ve Türkleşmesini sağlayan Saruhan Bey’in torunu İshak Çelebi tarafınca Saruhanoğulları Beyliğinin başşehri Manisa’nın en eski yerleşim merkezlerinden biri olan Spil dağı eteğinde, Manisa Ulu Camii Külliyesinin bir kesimi olarak 1368 yılında inşa edilen ve 1369 yılında tamamlanan Manisa Mevlevihanesi büyük onarım kusurlarına karşın özgünlüğünü koruyabilen en eski Mevlevi asitanesi olarak dikkat çekiyor. 19. yüzyılın ikinci yarısına kadar kullanılan daha sonra atıl bir vaziyette kalan Mevlevihanede 1961 yılında aralıklarla başlayan onarım çalışmaları 1982 yılında tamamlanarak 1983-1992 yılları içinde Manisa Müzesi İslami Mezar Taşları ve Kitabeler Seksiyonu olarak kullanıldı. Daha Manisa Celal Bayar Üniversitesine devredilen tarihi yapı yapılan onarımın akabinde müze olarak hizmet vermeye başladı. Anadolu’da inşa edilen ikinci Mevlevihane olma özelliğini de taşıyan tarihi yapı fazlaca sayıda ziyaretçisini ağırlamaya devam ediyor. Mevlevihaneyi gezen ziyaretçiler Manisa’nın tarihteki kıymetine bir kere daha tanıklık ediyor.
“MEVLANA’NIN SOYU MANİSA’DA YAŞAMIŞ”
Manisa Celal Bayar Üniversitesi Manisa Yöresi Türk Tarihi ve Külçeşidini Araştırma ve Uygulama Merkezine bağlı olarak faaliyet gösteren Manisa Mevlevihanesinin Müdür Yardımcısı Manisa Celal Bayar Üniversitesi Öğretim nazaranvlisi Arkın Ongan, “Manisa Mevlevihanesi 1368 yılında yapılmış. Neredeyse Hazreti Pir Mevlana’nın vefatından 90 yıl daha sonra yapılmıştır. Anadolu’da yapılan ikinci Mevlevihanedir, birincisi Afyonkarahisar’dadır. Yaptıran kişi Saruhanoğulları Beyefendilerinden İshak Çelebi’dir. Ulu Cami ile birlikte bir külliye olarak burası yapılmıştır. Hazreti Pir’in vefatından epeyce geçmeden ve Mevlevilik Anadolu’da bu kadar yaygın değilken ikincisinin burada yapılmış olması ilgi caziptir. Bunun niçinine baktığımızda İshak Çelebi’nin anne tarafınca Hz. Mevlana’nın soyundan olduğunu görüyoruz. Hz. Mevlana’nın soyundan gelenlerin isimlerinin sonuna Çelebi eklenmesi de kendisinin İshak Çelebi olarak bilinmesi de bunu doğrulamakta. bu türlü ikinci Mevlevihane olarak Manisa yapılmış. Buranın özelliklerinden birisi Mevlevilikte merkez olan Konya’da makam çelebisi dediğimiz baş çelebi olur. Bu baş makam çelebisi Hz. Mevlana’nın soyundan gelmek zorundadır. Olağan vazifelendirilen öteki dedeler vardır lakin Konya’da vazifelendirilecek olan dedenin Hz. Mevlana’nın soyundan olması gerekir. Konya’daki çelebi vefat ettiğinde Manisa’nın çelebisi Konya’ya çelebi olurmuş. Buradan anlıyoruz ki Mevlana’nın soyu Manisa’da yaşıyormuş. Manisa Mevlevihanesinde nazaranv alıyormuş. Makam çelebisi olacağı vakit buradan Konya’ya gidiyormuş. Manisa’da niçin yaşadıklarına baktığımız vakit Manisa’nın Osmanlı devrindeki ehemmiyetine bakıyoruz. Çünkü Padişah olması en beklenen şehzadeler Manisa’ya gönderiliyor. ötürüsıyla padişah olacak şehzade ile makam çelebisi olacak çelebi daha gençliklerinden burada arkadaşlık kuruyorlar ve hiç bir vakit birbirlerinden irtibatı koparmıyorlar. Mevlevilik her vakit yönetim ile idare ile birlikte hareket etmiştir. Bu manada niçinini de biz bu arkadaşlıklara bağlıyoruz” dedi.
MÜZE OLARAK KULLANILIYOR
Mevlevihanenin müze haline geliş sürecinden de bahseden Ongan şunları söylemiş oldu: “1800’lü yılların sonunda burası artık atıl bir hale ve kullanılmaz hale gelmiş. Aşağıda ikinci bir Mevlevihanenin yapılması da buranın atıl bulunmasına sebep olmuş. Adeta cumhuriyetin birinci senelerında bir harabe durumuna gelmiş. daha sonrasında bir onarım görmüş onarımda olağan eksiklikler var hala bu eksiklikleri giderme yolundayız. Aşağıdaki ikinci Mevlevihanenin 2000’li senelerda yapılan bir etraf düzenlemesinde yıkılması sonucunda Manisa’da tek Mevlevihane olarak burası kalmıştır. Manisa Celal Bayar Üniversitesi de burayı bir müze haline getirmiştir. Manisa Mevlevihanesi şu an üniversitenin uhdesinde bulunmaktadır.”
Okullarıyla birlikte Manisa Mevlevihanesini ziyarete gelen Salihli Fatih Ortaokulu 7. sınıf öğrencisi Fadime Gül Köse, “Manisa’nın yinedan görülmeye paha bir kent olduğunu bir daha anlamış olduk seyahatlerimiz yardımıyla. Çeşitli yerleri, dini manadaki yapıtları görmüş olduk. Bence her insanın bu yapıtları görmesi gerekiyor. Gezince insan daha epeyce bilgiye sahip oluyor o yüzden muhakkak gelinmesi gerekiyor.” derken, bir daha tıpkı okulun 7. sınıf öğrencisi Rana Zeybek de şunları söylemiş oldu: “Mevlana hakkında hakikaten epeyce hoş bir yer. Hani derler ya epey okuyan mı epey gezen mi diye hakikaten de epey gezen daha epey bilgi ediniyor. Gezince kendi gözlerimle hayli daha hoş oluyor. Buraya gelmeden bilgim vardı lakin burayı gezince burada anlatılanları duyar duymaz hiç bir bilgimin olmadığını anladım. Burada onların kıssası anlatıldı, kaç gün burada kalındığı, eğitimleri ve odaların isimlerini öğrendim. Çok hoştu.” dedi.
(Sadık Cangel – Lider Aydın – Aykut Yeniçağ/ İHA)
İhlas Haber Ajansı / Yeni