odakulebuda
New member
- Katılım
- 26 Eki 2020
- Mesajlar
- 1,951
- Puanları
- 0
Altı soruda Taliban 1-Taliban ne demek, Ne vakit kuruldu, başkanları kim?
1979’da Sovyet işgalinden daha sonra idareye mücahitler geçti. Mücahitler içinde çıkan uyuşmazlık kararında ortaya çıktılar. Kandahar bölgesinde 1994 yılında Taliban kuruldu. Kendilerine Talebe sözünün çoğul hali olan “Taliban” ismini verdiler. İki yıl ortasında ülkenin büyük kısmında denetimi ele geçirdiler. 1996’da da İslam Buyrukluğunu ilan ettiler. Kurucu önderi Molla Ömer Ahund’dur. Taliban’ın bugünkü dini önderi Heybetullah Akhunzade, siyasi başkanı ise Molla Abdül Gani Birader’dir.
2-Etnik kökenleri nedir?
Taliban’ın içerisinde Çin’in zulmünden kaçan Uygurlar, Çeçenistan’dan kaçmış olan gençler, Özbekistan ve Tacikistan’dan gelen muhacirler de vardır. Lakin çoğunluğu güneyde yaşayan Peştunlardan oluşuyor.
3-Hangi ekolü savunuyorlar, hangi mezheptenler?
Taliban üyeleri Hanefi mezhebi mensubudur. Hindistan’dan Pakistan’a uzanan tesir alanına sahip Diyobendi Medrese ekolünü takip ederler.
4-Geçmişte niye eleştirildiler, bugünkü konumları ne?
1996-2001 yılları içinde Afganistan’da idaresi ele alan Taliban, geçmişte bayanlara yönelik kısıtlamaları ve El Kaide’ye yakınlığı niçiniyle eleştirildi. Bayanların eğitim alması ve çalışması yasaklanmıştı. Teknolojiye de karşıydılar. Lakin kümenin eski duruşuna nazaran yumuşadığı belirtiliyor. Şimdilik yumuşak geçiş yapacaklarını söylüyorlar. Halka ziyan vermeyeceklerini olağan hayatın devam edeceğini belirtiyorlar.
5-Kaç silahlı gücü var, niye bu kadar rahat ilerlediler?
70 bin kişilik orduydu. Şu anda güneydekilerin katılmasıyla 100 bini geçti. Çabuk ilerlemelerinde Afgan halkının savaştan bıkmış olmasının tesiri büyük. Ayrıyeten ‘Peştun’ milliyetçiliği de öteki bir faktör. ABD dayanağı ile konseyin 300 binlik Afgan ordusunun içerisinde değerli generalleri içinde ‘Peştun’ milliyetçileri vardı. Onların 2020 yılında Taliban’la zımnî muahedeler yaptığı belirtiliyor. Lokal halk aslına bakarsanız Afgan idaresinin beceriksizliğinden bıkmıştı. Oturmuş demokratik bir devlet yoktu. Ordu komplo ile teslim edildi. Taliban bile bu olanlara şaşırdı.
6-Ülkenin tamamı Taliban’ın eline geçti mi?
Kabil’in kuzeyindeki Pençşir vilayetinde direniş devam ediyor. Yüz binlerce Tacikten oluşan halk toplandı. Ahmed Şah Mesud’un oğlu Ahmad Massoud Afganistan mücahitlerini çağırıp etrafına topladı. Direniş noktası olan Pençşir Vadisinin unutulmamasını vurguluyorum. ‘Ya koşullarımızı kabul ederler onurlu biçimde teslim oluruz. Hak hukuk tanımazlarsa biz sonuna kadar savaşacağız’ diyorlar.
1979’da Sovyet işgalinden daha sonra idareye mücahitler geçti. Mücahitler içinde çıkan uyuşmazlık kararında ortaya çıktılar. Kandahar bölgesinde 1994 yılında Taliban kuruldu. Kendilerine Talebe sözünün çoğul hali olan “Taliban” ismini verdiler. İki yıl ortasında ülkenin büyük kısmında denetimi ele geçirdiler. 1996’da da İslam Buyrukluğunu ilan ettiler. Kurucu önderi Molla Ömer Ahund’dur. Taliban’ın bugünkü dini önderi Heybetullah Akhunzade, siyasi başkanı ise Molla Abdül Gani Birader’dir.
2-Etnik kökenleri nedir?
Taliban’ın içerisinde Çin’in zulmünden kaçan Uygurlar, Çeçenistan’dan kaçmış olan gençler, Özbekistan ve Tacikistan’dan gelen muhacirler de vardır. Lakin çoğunluğu güneyde yaşayan Peştunlardan oluşuyor.
3-Hangi ekolü savunuyorlar, hangi mezheptenler?
Taliban üyeleri Hanefi mezhebi mensubudur. Hindistan’dan Pakistan’a uzanan tesir alanına sahip Diyobendi Medrese ekolünü takip ederler.
4-Geçmişte niye eleştirildiler, bugünkü konumları ne?
1996-2001 yılları içinde Afganistan’da idaresi ele alan Taliban, geçmişte bayanlara yönelik kısıtlamaları ve El Kaide’ye yakınlığı niçiniyle eleştirildi. Bayanların eğitim alması ve çalışması yasaklanmıştı. Teknolojiye de karşıydılar. Lakin kümenin eski duruşuna nazaran yumuşadığı belirtiliyor. Şimdilik yumuşak geçiş yapacaklarını söylüyorlar. Halka ziyan vermeyeceklerini olağan hayatın devam edeceğini belirtiyorlar.
5-Kaç silahlı gücü var, niye bu kadar rahat ilerlediler?
70 bin kişilik orduydu. Şu anda güneydekilerin katılmasıyla 100 bini geçti. Çabuk ilerlemelerinde Afgan halkının savaştan bıkmış olmasının tesiri büyük. Ayrıyeten ‘Peştun’ milliyetçiliği de öteki bir faktör. ABD dayanağı ile konseyin 300 binlik Afgan ordusunun içerisinde değerli generalleri içinde ‘Peştun’ milliyetçileri vardı. Onların 2020 yılında Taliban’la zımnî muahedeler yaptığı belirtiliyor. Lokal halk aslına bakarsanız Afgan idaresinin beceriksizliğinden bıkmıştı. Oturmuş demokratik bir devlet yoktu. Ordu komplo ile teslim edildi. Taliban bile bu olanlara şaşırdı.
6-Ülkenin tamamı Taliban’ın eline geçti mi?
Kabil’in kuzeyindeki Pençşir vilayetinde direniş devam ediyor. Yüz binlerce Tacikten oluşan halk toplandı. Ahmed Şah Mesud’un oğlu Ahmad Massoud Afganistan mücahitlerini çağırıp etrafına topladı. Direniş noktası olan Pençşir Vadisinin unutulmamasını vurguluyorum. ‘Ya koşullarımızı kabul ederler onurlu biçimde teslim oluruz. Hak hukuk tanımazlarsa biz sonuna kadar savaşacağız’ diyorlar.