- Katılım
- 25 Mar 2021
- Mesajlar
- 2,241
- Puanları
- 36
İstanbul’da dokuma fabrikası bulunan iş insanı Mehmet Ali Yıldız, memleketi Tunceli‘de baba yadigarı asırlık su değirmeninin çarkını bir daha döndürerek klâsik prosedürlerle un üretiyor.
Pertek ilçesinin Üst Çay köyünde dünyaya gelen ve 25 yıl evvel İstanbul’a göç eden Yıldız (55), bir küme arkadaşıyla memleketinde organik tarıma yönelik çalışma başlattı. Cet tohumlarının kimyasal gübre kullanılmamış topraklarda çoğaltılarak yaygınlaştırılmasını sağlayan Yıldız, çabucak sonrasında bu mamüllerin klâsik ve sağlıklı usullerle işlenip tüketiciyle buluşturulması için babadan kalma asırlık su değirmenini faaliyete geçirdi.
Gelişen teknolojiye karşın mesleğini atalarından öğrendiği biçimde sürdüren Yıldız, organik tarımın yaygınlaştırılması emeliyle da etraf vilayet ve ilçelerde “karakılçık”, “aşure” ve “gerek 79” buğday tohumlarının üretimine yönelik çalışmalar gerçekleştiriyor. Kışın İstanbul’da hayatını sürdüren, yazın köyüne dönen Yıldız, şu sıralar vaktin birçoklarını “babamın kokusu var” dediği ve yöresel mimariyle inşa edilmiş 400 yıllık su değirmeninde geçiriyor.
Günün erken saatlerinde köyüne 5 kilometre uzaklıktaki değirmenin yolunu tutan Yıldız, birinci iş olarak su arkının ve su ölçüsünün denetimini yapıp “savak” ismi verilen borudan suların değirmen çarkına gerçek akışını sağlıyor. Yıldız, yaklaşık 5 metre yükseklikten şiddetlice akan suyun değirmen taşını döndürmesiyle buğdayı değirmen sepetine boşaltıyor. bu biçimdelikle yüzlerce kilo buğday birkaç saat ortasında una dönüşüyor.
Kentin tek tarihi su değirmeni özelliğini taşıyan yapıyı işleten Yıldız, bilhassa yazın civar köylerden hayli sayıda vatandaşın ürettiği buğdayları istekli olarak öğütmek için ağır mesai harcıyor. Arkadaşlarıyla kurduğu Anka Dersim Teşebbüsü ile de organik tarıma yönelik çeşitli projeler gerçekleştiren Yıldız, bu sayede hem teknolojiye direnen değirmenlerin ayakta kalmasını tıpkı vakitte atalık tohumlarla kentte üretimin yaygınlaşmasını hedefliyor.
“Değirmenler insanların uğrak yerleriydi”
Mehmet Ali Yıldız, AA muhabirine, dedesinin değirmenciliği babasına devrettiğini ve üçüncü jenerasyon olarak da kendisinin bu bakılırsavi üstlendiğini söylemiş oldu. İstanbul’da dokumayla ilgilendiğini tabir eden Yıldız, “Önceden köyümüzdeki derelerin üzerinde yaklaşık 30-40 değirmen vardı zira bu bölgenin üretim alanları değirmenler, insanların rızkını veren ve ürettiği buğdayı una çevirip kışlık gereksinimini çıkaran fabrikalardı. Buralar kutsal yerlerdi. Değirmenler, insanların bir yıl boyunca çaba edip grup biçtikten daha sonra uğrak yerleriydi.” dedi.
“Bu değirmenler suyun gücüyle çalışır. Gücünü sudan alan, suyun baskısıyla taşa hareket veren ve bu taşın evresiyle de buğdayı doğal ortamda una çeviren çok hoş teknolojidir. Tahminen bunu geliştirebilip her köye bir değirmen yapabilirsek vatandaşlar fabrikalara muhtaçlık duymadan ürettikleri buğdayları besin kıymeti yüksek un haline çevirebilir.”
“Her şeydilk evvel burada babamın kokusu var”
Atalarından kalma değirmenin yaklaşık 400 yıllık olduğunu lisana getiren Yıldız, kimyasal görmüş buğdayları değirmeninde öğütmediğini, organik üretim yapan üreticilere ise kapısının sonuna kadar açık olduğunu anlattı.
Yıldız, baba yadigarı değirmenin kendisi için hayli özel miras olduğunu aktararak şunları kaydetti:
“Her şeydilk evvel burada babamın kokusu var. Ben buraya girdiğim vakit babamı, geçmişimi yaşıyorum. Ben çocukken babam her yanıma geldiği vakit daima o kokuyu alıyordum ve bugün değirmeni birinci çalıştırdığımız vakit bunu daha uygun anladım. Değirmenlere sahip çıkmamız ve üretmemiz gerekiyor. Üreten insanların ve toplumların memnun olduğunu düşünüyorum.”
Kaynak: Anadolu Ajansı / Sidar Can Eren
Pertek ilçesinin Üst Çay köyünde dünyaya gelen ve 25 yıl evvel İstanbul’a göç eden Yıldız (55), bir küme arkadaşıyla memleketinde organik tarıma yönelik çalışma başlattı. Cet tohumlarının kimyasal gübre kullanılmamış topraklarda çoğaltılarak yaygınlaştırılmasını sağlayan Yıldız, çabucak sonrasında bu mamüllerin klâsik ve sağlıklı usullerle işlenip tüketiciyle buluşturulması için babadan kalma asırlık su değirmenini faaliyete geçirdi.
Gelişen teknolojiye karşın mesleğini atalarından öğrendiği biçimde sürdüren Yıldız, organik tarımın yaygınlaştırılması emeliyle da etraf vilayet ve ilçelerde “karakılçık”, “aşure” ve “gerek 79” buğday tohumlarının üretimine yönelik çalışmalar gerçekleştiriyor. Kışın İstanbul’da hayatını sürdüren, yazın köyüne dönen Yıldız, şu sıralar vaktin birçoklarını “babamın kokusu var” dediği ve yöresel mimariyle inşa edilmiş 400 yıllık su değirmeninde geçiriyor.
Günün erken saatlerinde köyüne 5 kilometre uzaklıktaki değirmenin yolunu tutan Yıldız, birinci iş olarak su arkının ve su ölçüsünün denetimini yapıp “savak” ismi verilen borudan suların değirmen çarkına gerçek akışını sağlıyor. Yıldız, yaklaşık 5 metre yükseklikten şiddetlice akan suyun değirmen taşını döndürmesiyle buğdayı değirmen sepetine boşaltıyor. bu biçimdelikle yüzlerce kilo buğday birkaç saat ortasında una dönüşüyor.
Kentin tek tarihi su değirmeni özelliğini taşıyan yapıyı işleten Yıldız, bilhassa yazın civar köylerden hayli sayıda vatandaşın ürettiği buğdayları istekli olarak öğütmek için ağır mesai harcıyor. Arkadaşlarıyla kurduğu Anka Dersim Teşebbüsü ile de organik tarıma yönelik çeşitli projeler gerçekleştiren Yıldız, bu sayede hem teknolojiye direnen değirmenlerin ayakta kalmasını tıpkı vakitte atalık tohumlarla kentte üretimin yaygınlaşmasını hedefliyor.
“Değirmenler insanların uğrak yerleriydi”
Mehmet Ali Yıldız, AA muhabirine, dedesinin değirmenciliği babasına devrettiğini ve üçüncü jenerasyon olarak da kendisinin bu bakılırsavi üstlendiğini söylemiş oldu. İstanbul’da dokumayla ilgilendiğini tabir eden Yıldız, “Önceden köyümüzdeki derelerin üzerinde yaklaşık 30-40 değirmen vardı zira bu bölgenin üretim alanları değirmenler, insanların rızkını veren ve ürettiği buğdayı una çevirip kışlık gereksinimini çıkaran fabrikalardı. Buralar kutsal yerlerdi. Değirmenler, insanların bir yıl boyunca çaba edip grup biçtikten daha sonra uğrak yerleriydi.” dedi.
“Bu değirmenler suyun gücüyle çalışır. Gücünü sudan alan, suyun baskısıyla taşa hareket veren ve bu taşın evresiyle de buğdayı doğal ortamda una çeviren çok hoş teknolojidir. Tahminen bunu geliştirebilip her köye bir değirmen yapabilirsek vatandaşlar fabrikalara muhtaçlık duymadan ürettikleri buğdayları besin kıymeti yüksek un haline çevirebilir.”
“Her şeydilk evvel burada babamın kokusu var”
Atalarından kalma değirmenin yaklaşık 400 yıllık olduğunu lisana getiren Yıldız, kimyasal görmüş buğdayları değirmeninde öğütmediğini, organik üretim yapan üreticilere ise kapısının sonuna kadar açık olduğunu anlattı.
Yıldız, baba yadigarı değirmenin kendisi için hayli özel miras olduğunu aktararak şunları kaydetti:
“Her şeydilk evvel burada babamın kokusu var. Ben buraya girdiğim vakit babamı, geçmişimi yaşıyorum. Ben çocukken babam her yanıma geldiği vakit daima o kokuyu alıyordum ve bugün değirmeni birinci çalıştırdığımız vakit bunu daha uygun anladım. Değirmenlere sahip çıkmamız ve üretmemiz gerekiyor. Üreten insanların ve toplumların memnun olduğunu düşünüyorum.”
Kaynak: Anadolu Ajansı / Sidar Can Eren