Selçuklu mimarisinin kalbi Konya, kültür varlıklarıyla turistlerin ilgisini çekiyor

Pinar

Global Mod
Global Mod
Katılım
25 Mar 2021
Mesajlar
2,239
Puanları
36
Anadolu Selçukluları’na başşehirlik yapan, bilim, kültür ve ticaret merkezi Konya‘nın kent dokusunda kendini gösteren Selçuklu ve Osmanlı mimarisi eserler, kente gelenleri tarihte seyahate çıkarıyor.

Anadolu Selçuklu mimarisinin bugüne kalan en kıymetli örneklerinden Alaaddin ve Sahip Cet mescitleri, müze olarak kullanılan Karatay Medresesi ve İnce Minareli Medrese üzere yapılar, kente gelenlerin en epeyce ziyaret ettiği tarihi yerler olarak dikkati çekiyor.

İç Anadolu Bölgesi’nin en kıymetli turizm destinasyonlarından Konya’da yerli ve yabancı turistler, Mevlana Müzesi’nden daha sonra en çok İnce Minareli Medrese, Karatay Medresesi, Alaaddin, İplikçi, Kapu, Aziziye ile Sahip Cet mescitleri ile Zazadın Hanı’nı ziyaret ediyor.

“Bu medreseler bugünün birer ihtisas fakülteleridir”

Necmettin Erbakan Üniversitesi Selçuklu Araştırmalar Merkezi Müdürü Prof. Dr. Ahmet Çaycı, AA muhabirine, Selçukluların Konya’yı başşehir yapmalarıyla tarihi yapıtları inşa etmeye başladıklarını söylemiş oldu.

Alaaddin Zirvesi’ndeki Kılıçaslan Köşkü’nün, Alaaddin Keykubat periyodunda yapıldığını anlatan Çaycı, “Konya’nın çekirdeğindeki dorukta cami, eteklerinde de saray var. Buranın etrafında Karatay Medresesi, İnce Minareli ve Sırçalı medreseler yer alır. Bunlar bugüne intikal edenlerdir. Bu medreseler bugünün birer ihtisas fakülteleridir. Diş, edebiyat ve ilahiyat fakültesi ne ise bu yerler da öyledir.” diye konuştu.

Çaycı, Anadolu’nun birinci üniversiteleri içinde gösterilen İnce Minareli Medrese’nin, taç kapısındaki geometrik ve bitkisel desenli işlemeleriyle dikkati çektiğini lisana getirdi.

İnce Minareli Medrese’nin bugüne kadar ayakta kalmayı başarabilen en değerli Selçuklu yapıtları içinde bulunduğuna işaret eden Çaycı, kent merkezindeki medresenin yerli ve yabancı turistlerin uğrak yerlerinden olduğunu vurguladı.

Karatay Medresesi

Selçuklu vezirlerinden Celalettin Karatay tarafınca yaptırılan Karatay Medresesi ile ilgili de bilgi veren Çaycı, “Kapalı avlulu medreselerin en görkemlilerindendir. Tekke ve zaviyelerin kapatılması kanununun çıktığı 1925’e kadar ortasında eğitim öğretim yaptığını biliyoruz. Hatta Atatürk’ün Konya ziyareti sırasında faal olduğunu ve ziyaret edildiğini de biliyoruz.” sözlerini kullandı.

Çaycı, kent merkezindeki bir öteki değerli Selçuklu yapıtı İplikçi Mescidi’nin kentin birinci mescitlerinden olduğunu anlatarak, şu biçimde konuştu:

“1203 tarihindeki vakfiyesi var. Şemsettin Altun Apa Vakfiyesi’nde caminin ismi geçer. Yanında bulunan medresenin ismi geçer. Bugün yalnızca mihraptan bir modül güney duvarında mevcuttur. Onun haricindeki ögeler büsbütün Karamanoğlu periyodu tecrit ve yenileme yapıtlardır. Sahip Cet Mescidi ve Külliyesi ise devrin surlarının baktığı ‘Larende Kapısı’ tarafında inşa edilir. Selçuklu periyodunun erken devir ve görkemli külliyelerinden biridir. Külliye merkezinde cami, yanında zaviyesi, hamamı, çeşmesi ve medresesi vardır. En epeyce ilgi nazarann Selçuklu yapıtlarından Zazadın Hanı’nı, Alaaddin Keykubat’ın vezirlerinden Sadettin Köpek’in yaptırdığını kitabeden öğreniyoruz. Büsbütün bir Selçuklu kervansarayıdır. Açık ve kapalı avlu dediğimiz o klasik nadide örneklerden biridir. Çok görkemli bir alana oturur. Konya’nın bilhassa hem kuzeye hem doğuya açılan kapısı olması niçiniyle de epey stratejik bir alana sahiptir.”

Osmanlı devri yapıtları de görkemiyle büyülüyor

Kent merkezindeki Tarihi Bedesten Çarşısı’nın incisi kabul edilen Kapu Mescidi’nin de kentteki kıymetli Osmanlı periyodu yapıtlarından olduğunu vurgulayan Çaycı, şunları kaydetti:

“Kapu Mescidi evvelce, Mevlevi piri Hüseyin Efendi’nin yaptırdığı bir mescit var. Konya bedesteni yangında ziyan görüyor. 1872’de yenileniyor. Kapu Mescidi dediğimiz yapı da yenileniyor ve orada surların ‘At Pazarı Kapısı’ olduğu için halk buna ‘Kapu Camisi’ diyor. 19. yüzyılın ikinci yarısından tipik bir Osmanlı yapıtıdır.

Aziziye Mescidi, Osmanlı yapıtıdır. 4. Mehmet’in periyodunda burada yapılan bir cami var, yangında burası da yanınca, Sultan Abdülaziz’in himayelerinde annesi ismine bu cami inşa ediliyor. Alıştığımız ögelerin ötesinde Osmanlı periyodunun Batılılaşma ögeleri ve hem de doğu ögelerini da ihtiva eden çok eklektik bir yapı. ‘Pencereleri kapılarından büyük cami’ diye nitelenir. Bunların hepsi Konya’daki başta Selçuklu olmak üzere daha sonrasındaki beylik ve Osmanlı sürecindeki devamlılığın göstergesidir.”

Kaynak: Anadolu Ajansı / Taner Aydın
 
Üst