- Katılım
- 25 Eyl 2020
- Mesajlar
- 13,663
- Puanları
- 36
Hangi Kırıklar Ameliyat Edilir?
Kırıklar, kemiklerin normal yapısını kaybetmesi sonucu meydana gelen ciddi sağlık sorunlarıdır. Çoğu zaman travmalar sonucu gerçekleşen bu kırıklar, kişilerin yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Kırıkların tedavisi, kırığın türüne, yerine, şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişir. Bazı kırıklar, cerrahi müdahale gerektirirken, bazıları yalnızca konservatif yöntemlerle tedavi edilebilir. Peki, hangi kırıklar ameliyat edilmelidir? İşte bu soruya dair önemli bilgileri içeren detaylı bir makale.
Kırıklar ve Tedavi Yöntemleri
Kırıklar genellikle iki ana gruba ayrılır: açık kırıklar ve kapalı kırıklar. Açık kırıklarda kemik, ciltte bir yarık oluşturarak dışarıya çıkabilir. Kapalı kırıklarda ise kemik, cilt altına kırılır ancak dışarıya doğru bir çıkış yapmaz. Her iki kırık tipi de tedavi gerektirir ancak cerrahi müdahale gerektiren kırıklar daha farklıdır. Kırıkların tedavisinde genellikle konservatif yöntemler (ataletli, alçı, ortez kullanımı gibi) veya cerrahi yöntemler (ameliyat) uygulanır.
Ameliyat Gerektiren Kırıklar
Ameliyat gerektiren kırıklar, genellikle aşağıdaki durumlarla sınıflandırılabilir:
1. **Açık Kırıklar**: Kemiklerin deri altına çıkıp dışarıya taşması durumudur. Bu tür kırıklar enfeksiyon riskini artırdığı için cerrahi müdahale gerektirir. Açık kırıklarda enfeksiyonun önlenmesi için cerrahiden kaçınılmazdır. Ayrıca, kemiklerin doğru bir şekilde yerine yerleştirilmesi ve iyileşmesi için cerrahi müdahale gereklidir.
2. **Yerinden Oynamış Kırıklar (Displase Kırıklar)**: Kemiklerin kırılma noktasında yer değiştirdiği ve düzgün hizalanmadığı kırıklardır. Eğer kırık, kemiğin anatomik yapısını bozuyorsa ve kemik doğru şekilde kaynamazsa, cerrahi müdahale gerekebilir. Yerinden oynamış kırıklarda, kemiklerin yeniden düzgün bir şekilde hizalanması için cerrahi müdahale yapılması gerekebilir.
3. **İleri Yaşlarda Kırılan Kırıklar**: Özellikle yaşlı hastalarda kemiklerin daha kırılgan hale gelmesi, kırıkların tedavisini zorlaştırabilir. Bazı yaşlı bireylerde kemik erimesi (osteoporoz) sonucu oluşan kırıklar, genellikle cerrahi müdahale gerektirir. Yaşlı hastalar, iyileşme sürecinde daha fazla destek ve dikkat gerektirdiğinden, cerrahi tedavi tercih edilebilir.
4. **Eklemlere Yakın Kırıklar**: Eklem bölgelerine yakın kemik kırıkları (örneğin diz, omuz, bilek kırıkları), eğer düzgün kaynamazsa eklem hareketliliği kaybına yol açabilir. Bu tür kırıklar, eklem fonksiyonunun korunması amacıyla cerrahi müdahale ile tedavi edilir.
5. **Komplike Kırıklar**: Bir kemikte yalnızca tek bir kırılma değil, çok sayıda kırık ve parçalanma varsa, buna komplike kırık denir. Bu tür kırıklarda cerrahi müdahale gerekebilir, çünkü kemikler parçalanmış ve dağılmıştır. Kemiklerin doğru şekilde kaynaması için cerrahi onarım yapılması gereklidir.
Ameliyat Gerektirmeyen Kırıklar
Tüm kırıklar cerrahi müdahale gerektirmez. Bazı kırıklar, doğal iyileşme süreciyle ve uygun tedavi yöntemleriyle iyileşebilir. Bu tür kırıklar şunlar olabilir:
1. **Kapalı Kırıklar**: Kemiğin deriye zarar vermediği ve dışarıya çıkmadığı kırıklardır. Bu tür kırıklarda genellikle alçı, atel ya da ortez kullanımı yeterlidir. Eğer kırık, yerinden oynamamışsa ve kemikler doğru bir şekilde hizalanmışsa cerrahi müdahale gerektirmez.
2. **Stabil Kırıklar**: Kemiklerin kırılmasına rağmen, bu kırıklar stabil kalır ve yerinden kaymaz. Böyle kırıklarda, cerrahi müdahale yerine alçı veya diğer koruyucu yöntemlerle iyileşme sağlanabilir.
3. **Tuzak Kırıkları**: Bu tür kırıklar, genellikle çocuklarda görülen kırıklardır. Kemiğin büyüme plaklarında meydana gelen kırıklar, doğrudan cerrahi müdahale gerektirmeyebilir. Uygun izleme ve tedaviyle iyileşebilir.
Ameliyatın Zorunlu Olduğu Durumlar
Bazı durumlarda kırığın cerrahi müdahale ile tedavi edilmesi zorunlu hale gelir. Bu durumlar şu şekilde sıralanabilir:
1. **Kanama Durumları**: Açık kırıklarda ve bazı karmaşık kırıklarda kemik parçaları, kan damarlarına zarar verebilir ve ciddi kanamalara yol açabilir. Bu durumlarda kanama kontrol altına alınması ve kemiklerin tekrar düzgün bir şekilde yerleştirilmesi için cerrahi müdahale gereklidir.
2. **Enfeksiyon Riski**: Açık kırıklarda enfeksiyon riski arttığından, mikropların kemiklere zarar vermesini önlemek amacıyla cerrahi tedavi uygulanması gerekebilir. Ameliyatla enfekte olan alan temizlenir ve kemik yerine düzgün bir şekilde yerleştirilir.
3. **Fonkisyonel Kaybı Engellemek**: Eklemler ya da önemli vücut bölgelerine yakın kırıklar, iyileşme sürecinde fonksiyon kaybına yol açabilir. Cerrahi müdahale, kayıpların önlenmesi için önemli olabilir. Özellikle parmak, el ya da ayak gibi organlarda fonksiyon kaybını önlemek için ameliyat gerekebilir.
4. **Kemiğin Doğru Kaynamaması**: Kemiğin düzgün şekilde kaynamadığı durumlar, özellikle kompleks ve displase kırıklarda, ameliyat gerektirir. Doğru bir kaynama sağlanmazsa, kemiklerin yeniden hizalanması ve iyileşmesi zorlaşır.
Sonuç Olarak
Kırıkların tedavisinde cerrahi müdahale, genellikle kırığın türüne ve yerine bağlıdır. Açık kırıklar, yerinden oynamış kırıklar, eklem bölgelerine yakın kırıklar ve karmaşık kırıklar genellikle ameliyat gerektirirken, stabil ve kapalı kırıklar genellikle cerrahi müdahale gerektirmeden tedavi edilebilir. Ancak her durumda, kırık tedavisinde uzman bir ortopedi doktorunun kararları ve yönlendirmeleri büyük önem taşır.
Kırıklar, kemiklerin normal yapısını kaybetmesi sonucu meydana gelen ciddi sağlık sorunlarıdır. Çoğu zaman travmalar sonucu gerçekleşen bu kırıklar, kişilerin yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilir. Kırıkların tedavisi, kırığın türüne, yerine, şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişir. Bazı kırıklar, cerrahi müdahale gerektirirken, bazıları yalnızca konservatif yöntemlerle tedavi edilebilir. Peki, hangi kırıklar ameliyat edilmelidir? İşte bu soruya dair önemli bilgileri içeren detaylı bir makale.
Kırıklar ve Tedavi Yöntemleri
Kırıklar genellikle iki ana gruba ayrılır: açık kırıklar ve kapalı kırıklar. Açık kırıklarda kemik, ciltte bir yarık oluşturarak dışarıya çıkabilir. Kapalı kırıklarda ise kemik, cilt altına kırılır ancak dışarıya doğru bir çıkış yapmaz. Her iki kırık tipi de tedavi gerektirir ancak cerrahi müdahale gerektiren kırıklar daha farklıdır. Kırıkların tedavisinde genellikle konservatif yöntemler (ataletli, alçı, ortez kullanımı gibi) veya cerrahi yöntemler (ameliyat) uygulanır.
Ameliyat Gerektiren Kırıklar
Ameliyat gerektiren kırıklar, genellikle aşağıdaki durumlarla sınıflandırılabilir:
1. **Açık Kırıklar**: Kemiklerin deri altına çıkıp dışarıya taşması durumudur. Bu tür kırıklar enfeksiyon riskini artırdığı için cerrahi müdahale gerektirir. Açık kırıklarda enfeksiyonun önlenmesi için cerrahiden kaçınılmazdır. Ayrıca, kemiklerin doğru bir şekilde yerine yerleştirilmesi ve iyileşmesi için cerrahi müdahale gereklidir.
2. **Yerinden Oynamış Kırıklar (Displase Kırıklar)**: Kemiklerin kırılma noktasında yer değiştirdiği ve düzgün hizalanmadığı kırıklardır. Eğer kırık, kemiğin anatomik yapısını bozuyorsa ve kemik doğru şekilde kaynamazsa, cerrahi müdahale gerekebilir. Yerinden oynamış kırıklarda, kemiklerin yeniden düzgün bir şekilde hizalanması için cerrahi müdahale yapılması gerekebilir.
3. **İleri Yaşlarda Kırılan Kırıklar**: Özellikle yaşlı hastalarda kemiklerin daha kırılgan hale gelmesi, kırıkların tedavisini zorlaştırabilir. Bazı yaşlı bireylerde kemik erimesi (osteoporoz) sonucu oluşan kırıklar, genellikle cerrahi müdahale gerektirir. Yaşlı hastalar, iyileşme sürecinde daha fazla destek ve dikkat gerektirdiğinden, cerrahi tedavi tercih edilebilir.
4. **Eklemlere Yakın Kırıklar**: Eklem bölgelerine yakın kemik kırıkları (örneğin diz, omuz, bilek kırıkları), eğer düzgün kaynamazsa eklem hareketliliği kaybına yol açabilir. Bu tür kırıklar, eklem fonksiyonunun korunması amacıyla cerrahi müdahale ile tedavi edilir.
5. **Komplike Kırıklar**: Bir kemikte yalnızca tek bir kırılma değil, çok sayıda kırık ve parçalanma varsa, buna komplike kırık denir. Bu tür kırıklarda cerrahi müdahale gerekebilir, çünkü kemikler parçalanmış ve dağılmıştır. Kemiklerin doğru şekilde kaynaması için cerrahi onarım yapılması gereklidir.
Ameliyat Gerektirmeyen Kırıklar
Tüm kırıklar cerrahi müdahale gerektirmez. Bazı kırıklar, doğal iyileşme süreciyle ve uygun tedavi yöntemleriyle iyileşebilir. Bu tür kırıklar şunlar olabilir:
1. **Kapalı Kırıklar**: Kemiğin deriye zarar vermediği ve dışarıya çıkmadığı kırıklardır. Bu tür kırıklarda genellikle alçı, atel ya da ortez kullanımı yeterlidir. Eğer kırık, yerinden oynamamışsa ve kemikler doğru bir şekilde hizalanmışsa cerrahi müdahale gerektirmez.
2. **Stabil Kırıklar**: Kemiklerin kırılmasına rağmen, bu kırıklar stabil kalır ve yerinden kaymaz. Böyle kırıklarda, cerrahi müdahale yerine alçı veya diğer koruyucu yöntemlerle iyileşme sağlanabilir.
3. **Tuzak Kırıkları**: Bu tür kırıklar, genellikle çocuklarda görülen kırıklardır. Kemiğin büyüme plaklarında meydana gelen kırıklar, doğrudan cerrahi müdahale gerektirmeyebilir. Uygun izleme ve tedaviyle iyileşebilir.
Ameliyatın Zorunlu Olduğu Durumlar
Bazı durumlarda kırığın cerrahi müdahale ile tedavi edilmesi zorunlu hale gelir. Bu durumlar şu şekilde sıralanabilir:
1. **Kanama Durumları**: Açık kırıklarda ve bazı karmaşık kırıklarda kemik parçaları, kan damarlarına zarar verebilir ve ciddi kanamalara yol açabilir. Bu durumlarda kanama kontrol altına alınması ve kemiklerin tekrar düzgün bir şekilde yerleştirilmesi için cerrahi müdahale gereklidir.
2. **Enfeksiyon Riski**: Açık kırıklarda enfeksiyon riski arttığından, mikropların kemiklere zarar vermesini önlemek amacıyla cerrahi tedavi uygulanması gerekebilir. Ameliyatla enfekte olan alan temizlenir ve kemik yerine düzgün bir şekilde yerleştirilir.
3. **Fonkisyonel Kaybı Engellemek**: Eklemler ya da önemli vücut bölgelerine yakın kırıklar, iyileşme sürecinde fonksiyon kaybına yol açabilir. Cerrahi müdahale, kayıpların önlenmesi için önemli olabilir. Özellikle parmak, el ya da ayak gibi organlarda fonksiyon kaybını önlemek için ameliyat gerekebilir.
4. **Kemiğin Doğru Kaynamaması**: Kemiğin düzgün şekilde kaynamadığı durumlar, özellikle kompleks ve displase kırıklarda, ameliyat gerektirir. Doğru bir kaynama sağlanmazsa, kemiklerin yeniden hizalanması ve iyileşmesi zorlaşır.
Sonuç Olarak
Kırıkların tedavisinde cerrahi müdahale, genellikle kırığın türüne ve yerine bağlıdır. Açık kırıklar, yerinden oynamış kırıklar, eklem bölgelerine yakın kırıklar ve karmaşık kırıklar genellikle ameliyat gerektirirken, stabil ve kapalı kırıklar genellikle cerrahi müdahale gerektirmeden tedavi edilebilir. Ancak her durumda, kırık tedavisinde uzman bir ortopedi doktorunun kararları ve yönlendirmeleri büyük önem taşır.