odakulebuda
New member
- Katılım
- 26 Eki 2020
- Mesajlar
- 1,951
- Puanları
- 0
Açlıktan yürüyemeyen çocukların ülkesi Afganistan ABD’nin çekilmesine müteakip milletlerarası yardımların kesilmesi, ekonomik krizin derinleşmesi üzere problemlerin artmasıyla savaş, açlık ve yokluk birinci evvel çocukları etkilemeye başladı.
İç savaşın 40 yıl sürmesinin yanında karmaşa ve işgal enkazının akabinde Taliban’ın idareye gelmesiyle Afganistan’da, yarım asrın acı yükü yetersiz beslenme niçiniyle yürüyemeyen çocukların ve annelerinin sırtına bindi.
İnsan bedeninin muhtaçlık duyduğu beslenme öğelerinin daima eksikliği olarak tanımlanan malnütrisyondan mustarip çocuklar en temel hakları anne sütünden yoksun. niçini ise ülkedeki fakruzaruret kararı annelerin yetersiz beslenmesi. Hayati temel besinlere dahi erişemeyen anneler kısa müddette sütten kesiliyor. Gerekli besin desteklerinin de olmaması bebek ve çocuklarda gözle görünür gelişim yavaşlığına niye oluyor.
Muhabirler, başşehir Kabil’de yetersiz beslenme kliniklerini gözlemledi, aileler ve bu mevzuda çalışma yapan tabiplerle görüştü.
2-3 yaşındaki çocuklar, 8-10 aylık bebekler üzere görünüyor. Yaşı gelmelerine karşın emekleyemeyen bebekler, güya ülkelerindeki 40 yılın yükünü sırtlarını taşırcasına ayakları üzerinde duramıyor, yürüyemiyor.
İki yaşında hala beş buçuk kilo
Yorgun bakışlara sahip 24 aylık Halide bu çocuklardan yalnızca biri. Yeryüzü Hekimleri Derneğinin kliniklerinden birinde kendine yer bulabilmiş şanslı çocuklardan. Lakin iki yaşında bulunmasına karşın hala ayaklarının üzerinde duramıyor.
İki hafta evvel kliniğe gelen Halide aslında gelişimi düzgün olsa 10-12 kilo civarında olacaktı. İki haftadır klinikte bulunmasına karşın 5,5 kiloya ulaşmış. Klinikte sağlanan besin desteğiyle iki hafta sonunda yaklaşık 500 gram almış. Hekimlere bakılırsa durumunda olumlu seyir var lakin hala kritik eşiği aşamamış.
Halide’nin babası Azimullah Safe, çocuğunun kliniğe erişebilmesinden duyduğu memnuniyeti söz ederek, “Gün geçtikçe sıhhatinin uygunlaşması ve gelişim göstermesi beni hayli memnun ediyor.” dedi.
Klinikte iki buçuk aydır tedavi goren 25 aylık Gülsüm ise hala yürüyemiyor ve ayakları üzerinde durmakta zorlanıyor. Kliniğe birinci geldiğinde beş kilo olan Gülsüm iki buçuk ayın sonunda altı kilo 400 grama ulaşmış.
Çocuğunu kuru ekmekle besliyor
Yetersiz beslenme niçiniyle sütten kesilen 25 yaşındaki anne Vefa, günlerdir kuru ekmek ve çay haricinde bir şey yemediğini anlatıyor. Vefa, AA muhabirinin “En son ne vakit düzgün bir yemek yedin?” sorusuna ise “Geçen ay babama misafirliğe gitmiştim. Orada tavuk eti yemiştim.” dedi.
Vefa, ekonomik durumlarının berbat olduğunu belirterek, “Üç aydır sütüm kurudu. Çocuğumu şu an sütümle değil kuru ekmekle besliyorum. Ben de güzel beslenemediğim için sütüm yok.” sözlerini kullandı.
Kliniğe yatmanın tek yolu “hayati tehlike”
Kliniklerde çocuk sayısının artması ülkede tehlike çanlarının çaldığının en büyük işareti. Hali hazırda hastaneler biroldukça imkansızlıkla boğuşurken, yetersiz beslenme kliniklerinin önlerinde çocuklarının temel besin gereksinimlerini karşılayamayan anneler uzun kuyruklar oluşturuyor. Şuuru yarı açık çocukların birçoklarının mecali kalmamış, annelerinin kucağında sırada bekliyor. Anneler ise birebir biçimde takatsiz bulunmasına karşın kendi durumunu bir tarafa bırakmış.
Ailelerin kimileri konuşma konusunda isteksiz. Çekiniyor ya da yüzünü çevirerek konuşmak istemediğini tabir ediyor.
Muhabirlerin, “Çocuğuna çorba içirebiliyor musun?” sorusuna ismini vermek istemeyen bir anne, “Çorbayı ben dahi bulamıyorum. Sütüm dahi yok. Nasıl çocuğa içireyim.” diye konuştu.
Battaniyelere sarılmış, göz altı torbaları oluşmuş çocuklar kliniğin koridorlarında bakıma muhtaç biçimde bekliyor. Kliniğin sıhhi kaideleri tam değil. Sıralanmış yataklarda hekimler imkanları nispetinde çocuklarla ilgilenmeye çaba gösteriyor.
Hastane ve kliniklerde taban sıhhi kaidelerin olmadığı dikkati çekiyor. Anneler çocuklarını getirdiğinde kısa vadeli besin destekleri verilerek yine meskenlerine gönderiliyor ve iki haftalık ya da bir aylık müddetlerde tekrar denetime geliyor. Olağan koşullarda yatarak tedavi görmesi gereken birfazlaca çocuk, kliniklerin yetersizliği niçiniyle meskenlerine gönderiliyor.
Yalnızca hayati tehlikesi bulunan çocuk ve bebeklere yatış veriliyor çünkü kliniklerin kapasitesi yetersiz.
Bir milyon çocuk mevt tehlikesiyle karşı karşıya
UNICEF’in Ekim 2021’deki açıklamasına bakılırsa, Afganistan’da beş yaş altı 3,2 milyon çocuk yetersiz beslenme hastası ve bunun en az bir milyonu ise mevt tehlikesi yaşıyor.
Save The Children 19 Ocak’ta yaptığı açıklamada, klinik takibe alınan yetersiz beslenen çocuk sayısının ağustostan bu yana iki katına çıktığını duyurdu.
Yeryüzü Hekimleri Derneğinden iletilen datalara nazaran, kliniklerde ağustos ayında 2 bin 886 olan takip altındaki çocuk sayısı ocakta 4 bin 673’ye yükseldi. bir daha tıpkı periyotta, şiddetli olay sayısı 1438’den 1938’e yükseldi.
Yeryüzü Hekimleri Derneğinin kliniklerinde çalışan Dr. Cemaleddin Abbas, annelerin sağlıklı beslenememesi niçiniyle çocuklarının da güzel beslenemediğini ve gelişim gösteremediğini aktararak, şu tabirleri kullandı:
“Son devirde yetersiz beslenme kliniklerinde hasta sayısının yaklaşık iki katına çıktığını gözlemliyoruz. Bu da halkın iktisadının epeyce berbat olduğunu gösteriyor. Buraya başvuran annelerin birçoklarının sütü de yok.”
Ülkedeki insani krizin gitgide derinleştiğine dikkati çeken Yeryüzü Hekimleri Derneği Proje Koordinatörü Ayşe Işık Sarıalan, “Krizi yakından gözlemliyoruz ve burada yaşanan krizin tahminen de Yemen krizini bile geçebileceğinin geçtiğimiz ekim ayından beri farkındayız. Beslenme merkezleri yahut taşınabilir gruplarımızın sayısını artırmak üzerine çeşitli çalışmalarımız var. Bölgede vardık, şu an ise çalışmalarımızı artırma noktasında hizmetlerimizi planlıyoruz.” dedi.
Hastane imkansızlıklarla boğuşuyor
Başşehir Kabil’deki İndira Gandi Hastanesi’nin yetersiz beslenme kısmında, küçük kliniklerde gelişim göstermeyip sıhhat durumu ağırlaşan çocuklar yatıyor.
Burada ülkenin her vilayetinden olaylar görülebiliyor. Anneler, çocuklarının başında günlerce bekliyor. Kimi aileler, tedavi için varını ağırı satmak zorunda kalıyor.
Kliniğin imkanlarının kısıtlı olması niçiniyle yalnızca 22 çocuk yatarak tedavi ediliyor. Klinik sorumlusu Profesör Muhammed Arif Hasanzey, öncesinde 501 olan hadise sayısının son 10 ayda 722’ye yükseldiğini anlattı.
Milletlerarası yardım kuruluşlarına takviye daveti yapan Hasanzey, “Bize gelen hastaların hepsinin durumu kritik. Biroldukca vilayetten acil durumda hastamız bulunuyor. Malnütrisyon niçiniyle her ay 3-4 çocuk ömrünü kaybediyor. Bu hastalık hem çocuğu tıpkı vakitte anneyi ruhsal olarak da olumsuz etkiliyor.” dedi.
Günlerdir hastanede çocuğunun uygunlaşmasını bekleyen Nazife Kasımi, çocuğunun 2,5 yıldır malnütrisyon hastası olduğunu, yaşadığı vilayet olan Bağlan’da deva bulamayarak Kabile geldiğini anlattı.
Çocuğunun güzelleşme gösterdiğini belirten Kasımi, “Kabil’e gelecek paramız bile yoktu ancak bir biçimde otobüs bulup buraya geldik. Kocam uyuşturucu bağımlısı. İki yıl evvel konutu terk etti. Haber alamıyoruz.” dedi.
Taliban hükümetinin Sıhhat Bakanlığı Sözcüsü Hekim Cavid Hajir ise Dünya Sıhhat Örgütü ve UNICEF üzere milletlerarası kurumların temin ettiği besin desteklerini ülkenin her yerine ulaştıracaklarını belirterek, “Anne sütü ve doğumlar ortası vaktin ehemmiyetinin anlaşılması için kampanyalar düzenlemeye başladık.” dedi.
Ülkede işsizlik, fakirlik ve açlık alarm verici düzeylerde. Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü (FAO), Afganistan’da akut besin güvensizliği ile karşı karşıya kalan kişi sayısının kış aylarında 22,8 milyona yükselmesinin beklendiğini duyurmuştu.
İç savaşın 40 yıl sürmesinin yanında karmaşa ve işgal enkazının akabinde Taliban’ın idareye gelmesiyle Afganistan’da, yarım asrın acı yükü yetersiz beslenme niçiniyle yürüyemeyen çocukların ve annelerinin sırtına bindi.
İnsan bedeninin muhtaçlık duyduğu beslenme öğelerinin daima eksikliği olarak tanımlanan malnütrisyondan mustarip çocuklar en temel hakları anne sütünden yoksun. niçini ise ülkedeki fakruzaruret kararı annelerin yetersiz beslenmesi. Hayati temel besinlere dahi erişemeyen anneler kısa müddette sütten kesiliyor. Gerekli besin desteklerinin de olmaması bebek ve çocuklarda gözle görünür gelişim yavaşlığına niye oluyor.
Muhabirler, başşehir Kabil’de yetersiz beslenme kliniklerini gözlemledi, aileler ve bu mevzuda çalışma yapan tabiplerle görüştü.
2-3 yaşındaki çocuklar, 8-10 aylık bebekler üzere görünüyor. Yaşı gelmelerine karşın emekleyemeyen bebekler, güya ülkelerindeki 40 yılın yükünü sırtlarını taşırcasına ayakları üzerinde duramıyor, yürüyemiyor.
İki yaşında hala beş buçuk kilo
Yorgun bakışlara sahip 24 aylık Halide bu çocuklardan yalnızca biri. Yeryüzü Hekimleri Derneğinin kliniklerinden birinde kendine yer bulabilmiş şanslı çocuklardan. Lakin iki yaşında bulunmasına karşın hala ayaklarının üzerinde duramıyor.
İki hafta evvel kliniğe gelen Halide aslında gelişimi düzgün olsa 10-12 kilo civarında olacaktı. İki haftadır klinikte bulunmasına karşın 5,5 kiloya ulaşmış. Klinikte sağlanan besin desteğiyle iki hafta sonunda yaklaşık 500 gram almış. Hekimlere bakılırsa durumunda olumlu seyir var lakin hala kritik eşiği aşamamış.
Halide’nin babası Azimullah Safe, çocuğunun kliniğe erişebilmesinden duyduğu memnuniyeti söz ederek, “Gün geçtikçe sıhhatinin uygunlaşması ve gelişim göstermesi beni hayli memnun ediyor.” dedi.
Klinikte iki buçuk aydır tedavi goren 25 aylık Gülsüm ise hala yürüyemiyor ve ayakları üzerinde durmakta zorlanıyor. Kliniğe birinci geldiğinde beş kilo olan Gülsüm iki buçuk ayın sonunda altı kilo 400 grama ulaşmış.
Çocuğunu kuru ekmekle besliyor
Yetersiz beslenme niçiniyle sütten kesilen 25 yaşındaki anne Vefa, günlerdir kuru ekmek ve çay haricinde bir şey yemediğini anlatıyor. Vefa, AA muhabirinin “En son ne vakit düzgün bir yemek yedin?” sorusuna ise “Geçen ay babama misafirliğe gitmiştim. Orada tavuk eti yemiştim.” dedi.
Vefa, ekonomik durumlarının berbat olduğunu belirterek, “Üç aydır sütüm kurudu. Çocuğumu şu an sütümle değil kuru ekmekle besliyorum. Ben de güzel beslenemediğim için sütüm yok.” sözlerini kullandı.
Kliniğe yatmanın tek yolu “hayati tehlike”
Kliniklerde çocuk sayısının artması ülkede tehlike çanlarının çaldığının en büyük işareti. Hali hazırda hastaneler biroldukça imkansızlıkla boğuşurken, yetersiz beslenme kliniklerinin önlerinde çocuklarının temel besin gereksinimlerini karşılayamayan anneler uzun kuyruklar oluşturuyor. Şuuru yarı açık çocukların birçoklarının mecali kalmamış, annelerinin kucağında sırada bekliyor. Anneler ise birebir biçimde takatsiz bulunmasına karşın kendi durumunu bir tarafa bırakmış.
Ailelerin kimileri konuşma konusunda isteksiz. Çekiniyor ya da yüzünü çevirerek konuşmak istemediğini tabir ediyor.
Muhabirlerin, “Çocuğuna çorba içirebiliyor musun?” sorusuna ismini vermek istemeyen bir anne, “Çorbayı ben dahi bulamıyorum. Sütüm dahi yok. Nasıl çocuğa içireyim.” diye konuştu.
Battaniyelere sarılmış, göz altı torbaları oluşmuş çocuklar kliniğin koridorlarında bakıma muhtaç biçimde bekliyor. Kliniğin sıhhi kaideleri tam değil. Sıralanmış yataklarda hekimler imkanları nispetinde çocuklarla ilgilenmeye çaba gösteriyor.
Hastane ve kliniklerde taban sıhhi kaidelerin olmadığı dikkati çekiyor. Anneler çocuklarını getirdiğinde kısa vadeli besin destekleri verilerek yine meskenlerine gönderiliyor ve iki haftalık ya da bir aylık müddetlerde tekrar denetime geliyor. Olağan koşullarda yatarak tedavi görmesi gereken birfazlaca çocuk, kliniklerin yetersizliği niçiniyle meskenlerine gönderiliyor.
Yalnızca hayati tehlikesi bulunan çocuk ve bebeklere yatış veriliyor çünkü kliniklerin kapasitesi yetersiz.
Bir milyon çocuk mevt tehlikesiyle karşı karşıya
UNICEF’in Ekim 2021’deki açıklamasına bakılırsa, Afganistan’da beş yaş altı 3,2 milyon çocuk yetersiz beslenme hastası ve bunun en az bir milyonu ise mevt tehlikesi yaşıyor.
Save The Children 19 Ocak’ta yaptığı açıklamada, klinik takibe alınan yetersiz beslenen çocuk sayısının ağustostan bu yana iki katına çıktığını duyurdu.
Yeryüzü Hekimleri Derneğinden iletilen datalara nazaran, kliniklerde ağustos ayında 2 bin 886 olan takip altındaki çocuk sayısı ocakta 4 bin 673’ye yükseldi. bir daha tıpkı periyotta, şiddetli olay sayısı 1438’den 1938’e yükseldi.
Yeryüzü Hekimleri Derneğinin kliniklerinde çalışan Dr. Cemaleddin Abbas, annelerin sağlıklı beslenememesi niçiniyle çocuklarının da güzel beslenemediğini ve gelişim gösteremediğini aktararak, şu tabirleri kullandı:
“Son devirde yetersiz beslenme kliniklerinde hasta sayısının yaklaşık iki katına çıktığını gözlemliyoruz. Bu da halkın iktisadının epeyce berbat olduğunu gösteriyor. Buraya başvuran annelerin birçoklarının sütü de yok.”
Ülkedeki insani krizin gitgide derinleştiğine dikkati çeken Yeryüzü Hekimleri Derneği Proje Koordinatörü Ayşe Işık Sarıalan, “Krizi yakından gözlemliyoruz ve burada yaşanan krizin tahminen de Yemen krizini bile geçebileceğinin geçtiğimiz ekim ayından beri farkındayız. Beslenme merkezleri yahut taşınabilir gruplarımızın sayısını artırmak üzerine çeşitli çalışmalarımız var. Bölgede vardık, şu an ise çalışmalarımızı artırma noktasında hizmetlerimizi planlıyoruz.” dedi.
Hastane imkansızlıklarla boğuşuyor
Başşehir Kabil’deki İndira Gandi Hastanesi’nin yetersiz beslenme kısmında, küçük kliniklerde gelişim göstermeyip sıhhat durumu ağırlaşan çocuklar yatıyor.
Burada ülkenin her vilayetinden olaylar görülebiliyor. Anneler, çocuklarının başında günlerce bekliyor. Kimi aileler, tedavi için varını ağırı satmak zorunda kalıyor.
Kliniğin imkanlarının kısıtlı olması niçiniyle yalnızca 22 çocuk yatarak tedavi ediliyor. Klinik sorumlusu Profesör Muhammed Arif Hasanzey, öncesinde 501 olan hadise sayısının son 10 ayda 722’ye yükseldiğini anlattı.
Milletlerarası yardım kuruluşlarına takviye daveti yapan Hasanzey, “Bize gelen hastaların hepsinin durumu kritik. Biroldukca vilayetten acil durumda hastamız bulunuyor. Malnütrisyon niçiniyle her ay 3-4 çocuk ömrünü kaybediyor. Bu hastalık hem çocuğu tıpkı vakitte anneyi ruhsal olarak da olumsuz etkiliyor.” dedi.
Günlerdir hastanede çocuğunun uygunlaşmasını bekleyen Nazife Kasımi, çocuğunun 2,5 yıldır malnütrisyon hastası olduğunu, yaşadığı vilayet olan Bağlan’da deva bulamayarak Kabile geldiğini anlattı.
Çocuğunun güzelleşme gösterdiğini belirten Kasımi, “Kabil’e gelecek paramız bile yoktu ancak bir biçimde otobüs bulup buraya geldik. Kocam uyuşturucu bağımlısı. İki yıl evvel konutu terk etti. Haber alamıyoruz.” dedi.
Taliban hükümetinin Sıhhat Bakanlığı Sözcüsü Hekim Cavid Hajir ise Dünya Sıhhat Örgütü ve UNICEF üzere milletlerarası kurumların temin ettiği besin desteklerini ülkenin her yerine ulaştıracaklarını belirterek, “Anne sütü ve doğumlar ortası vaktin ehemmiyetinin anlaşılması için kampanyalar düzenlemeye başladık.” dedi.
Ülkede işsizlik, fakirlik ve açlık alarm verici düzeylerde. Birleşmiş Milletler Besin ve Tarım Örgütü (FAO), Afganistan’da akut besin güvensizliği ile karşı karşıya kalan kişi sayısının kış aylarında 22,8 milyona yükselmesinin beklendiğini duyurmuştu.